Ákvörðun ríkisstjórnarinnar

Í gær ávarpaði Geir Haarde Íslendinga og sagði meðal annars:

Sú hætta er raunveruleg, góðir landsmenn, að íslenska þjóðarbúið myndi, ef allt færi á versta veg, sogast með bönkunum inn í brimrótið og afleiðingin yrði þjóðargjaldþrot. Engin ábyrg ríkisstjórn teflir framtíð þjóðar sinnar í slíka tvísýnu, jafnvel þótt sjálft bankakerfi þjóðarinnar sé í húfi. Til slíks höfum við, ráðamenn þjóðarinnar, ekki leyfi. Íslenska þjóðin og framtíð hennar gengur framar öllum öðrum hagsmunum.

Með öðrum orðum var hann að segja, að íslenska ríkið myndi skorast undan því að bera ábyrgð á gjaldþroti bankanna - en yfirleitt hefur verið haldið fram að ríkið gripi fallið, ef svo ólíkleg stað kæmi upp.

Davíð Oddsson staðfestir þessa ákvörðun í Kastljósi í gær. Bankarnir verða gjaldþrota og lánardrottnarnir verða látnir taka skellinn, ekki íslenska þjóðin, eins og ríkisstjórnin hafði látið í veðri vaka fram að þessu.

Ég hef verið að velta þessu fyrir mér. Er réttlætanlegt af Íslendingum að svíkja loforð sem þeir hafa gefið? Með ákvörðuninni glatar Ísland óneitanlega trúverðugleika sínum út á við; gildi þess verða dregin í efa. Á móti kemur, að Íslendingar sleppa við hallæri sem gæti varað í áratugi.

En var þetta réttlætanlegt? Brýtur nauðsyn lög? Eða er betra að deyja með sæmd, en að lifa með skömm? Ég veit að þetta hljómar mjög dramatískt hjá mér, en ég finn bara ekki léttari orð til gera þessum vangaveltum skil.

Ég hef ekki komist að niðurstöðu sjálfur. Ákvörðun ríkisstjórnarinnar veldur því að veraldleg gæði Íslendinga haldast áfram góð. En hvað með gildin og sjálfsvirðinguna?

Mér verður hugsað til Völuspár, þar sem æsirnir rufu eiða sína við borgarsmiðinn. Eftir það fór að síga á ógæfuhliðina með hinu endanlega uppgjöri: Ragnrökum.

Ég ætlaði nú ekki að enda þessi skrif á að varpa fram dómsdagspá, heldur var tilgangurinn með Völuspártilvísuninni að benda á hugsunarhátt Forn-Íslendinga. Þeir sem brjóta eiða sína, eru komnir á hættulegar slóðir.